Nghiên cứu mới cho thấy vụ nổ nova năm 1670 giải phóng năng lượng gấp 25 lần so với ước tính trước đó.
Nhóm các nhà khoa học quốc tế sử dụng kính thiên văn Gemini North và phát hiện thông tin mới về một ngôi sao được phát hiện cách đây hàng trăm năm, Science Daily hôm 24/11 đưa tin. Năm 1670, nhà thiên văn học người Pháp Anthelme Voituret nhìn thấy một ngôi sao mới lóe lên trong chòm sao Vulpecula (Hồ Ly) . Nó được đặt tên là CK Vulpeculae .
Vụ nổ đánh dấu sự xuất hiện của CK Vulpeculae đã là một bí ẩn trong suốt 350 năm. (Ảnh: Đài quan sát Gemini / NOIRLab / NSF / AURA).
Trong những tháng tiếp theo, CK Vulpeculae phát sáng gần như Polaris, ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Ursa Minor. Một số nhà thiên văn hàng đầu của thời kỳ đó đã theo dõi nó rất cẩn thận. Ngôi sao mờ dần và biến mất sau khoảng một năm.
CK Vulpeculae được coi là ví dụ đầu tiên về vụ nổ nova. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu từ năm 2015 trở lại đây khiến các nhà khoa học tự hỏi liệu CK Vulpeculae có thực sự là một vụ nổ nova hay không.
Nhóm nghiên cứu do ba nhà khoa học Dipankar Banerjee (Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Vật lý Ahmedabad), Tom Geballe (Đài quan sát Gemini) và Nye Evans (Đại học Keele) dẫn đầu đã sử dụng kính viễn vọng Gemini North ở Hawaii để quan sát Đồng hồ CK Vulpeculae dưới ánh sáng hồng ngoại.
Geballe cho biết: “Việc phát hiện các nguyên tử sắt chuyển dịch sang màu đỏ và chuyển sang màu xanh lam ở rìa ngoài của CK Vulpeculae cho thấy tinh vân này đang mở rộng nhanh hơn nhiều so với các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra” .
Banerjee, tác giả chính của nghiên cứu , cho biết: "Chúng tôi không ngờ lại tìm thấy những thứ như vậy. Chúng tôi rất phấn khích khi thấy một số luồng không khí di chuyển với tốc độ nhanh không ngờ, khoảng 7 triệu km / h" . lưu, chia sẻ.
Nhóm nghiên cứu xác định rằng CK Vulpeculae nằm cách Mặt trời khoảng 10.000 năm ánh sáng, xa gấp 5 lần so với các ước tính trước đây. Điều này cho thấy rằng vụ nổ năm 1670 cũng sáng hơn nhiều, giải phóng năng lượng gấp khoảng 25 lần so với các nhà khoa học nghĩ. Lượng năng lượng khổng lồ này đánh dấu sự giải phóng đột ngột của CK Vulpeculae cách đây 350 năm dữ dội hơn một vụ nổ nova bình thường.
"Về năng lượng được giải phóng, nghiên cứu của chúng tôi đặt CK Vulpeculae giữa một vụ nổ siêu tân tinh và một siêu tân tinh. CK Vulpeculae là một trong số rất ít vật thể như vậy trong Dải Ngân hà, và chúng tôi vẫn chưa biết nguyên nhân của vụ nổ của nhóm đối tượng trung gian này, "Evans nói.
Thông tin mới về hình dạng và vận tốc của CK Vulpeculae có thể giúp các nhà thiên văn học tìm thấy tàn tích của các sự kiện tương tự đã diễn ra trong Dải Ngân hà hoặc các thiên hà khác trong quá khứ. Banerjee cho biết: "Tại thời điểm này, rất khó để đưa ra lời giải thích chính xác hoặc dứt khoát về nguồn gốc của vụ nổ năm 1670. Mặc dù đã 350 năm trôi qua kể từ khi Voituret phát hiện ra CK Vulpeculae, nhưng bản chất của vụ nổ vẫn là một bí ẩn" .
Cập nhật: 28/11/2020
